Een jaar na de gelijktijdige première op de beurzen Transport Compleet (Gorinchem) en Matexpo
(Kortrijk) testen onze collega’s van BouwmachineWeb de nieuwe XT bouwserie van Scania aan de hand van een rij-impressie met de G450 XT 8×4.
De ruime instap laat niets te wensen over.
In september 2017 introduceerde Scania haar XT bouwvoertuigenprogramma. Deze range is gebaseerd op de Next Gen Scania P-, G-, R- en S-cabines. De XT-uitvoeringen ogen robuust door de stalen bumpers met centraal een 40-tons trekoog, koplampbeschermers en robuuste spiegelkappen.
Scania bood ons de mogelijkheid om één van haar auto’s uit de demovloot nader te bekijken en kwam met een Zweeds gekentekende 8×4 in Duitse uitvoering. De door ons gereden G450 B8x4HZ was voorzien van een driezijdig kippende Meiller kipper, zoals die in Duitsland veelvuldig wordt ingezet. Dit chassis is tevens de basis voor veel kippers in Nederland, zowel als 37- of 39-tons 8×4 of als 47-tons 10×4*6 kipper. De configuratie van zowel de XT-serie als de gewone Next Gen Scania’s is enorm groot; van een ‘eenvoudige’ 4×2 bakwagen met 220 pk tot een 10×4 kipperchassis met 730 pk is mogelijk.
Robuust
De XT-uitvoeringen vallen direct op door hun robuuste uitstraling, zo ook deze G450 B8x4HZ. De typeaanduiding is een hele mond vol, maar toch heel duidelijk:
G = soort cabine: L, P, G, R en S biedt Scania in haar programma aan.
450 = motorvermogen in pk’s, afgerond op hele tienden, leverbaar van 220 tot 730 pk.
B = soort chassis: B staat voor bakwagen, A voor trekker.
8×4 = asconfiguratie: leverbaar van 4×2 tot 10×4*6 en bijna alles wat daar tussenin zit.
H = chassishoogte: H staat voor hoog, N voor normaal en L voor laag.
Z = soort vering: Z staat voor rondom blad–geveerd, A voor luchtvering op achterassenen B voor luchtvering rondom.
Op deze wijze kan men eenvoudig aan de hand van het type zien met wat voor een soort voertuig men te maken heeft.
De XT beschikt over een lipvormige bumper. Deze steekt circa 15 centimeter voor de cabine uit en beschermt zo de kwetsbare delen. Deze bumper is tevens voorzien van een 40-tons centraal geplaatst trekoog. Een in de bouwwereld onmisbaar item, want niemand kan zich er van vrij speken dat men zich nog nooit vastgereden heeft of een collega te hulp geschoten is. Ook is de spiegelbehuizing van de XT robuuster uitgevoerd en beschikken de koplampen over beschermroosters.
Over het multifunctionele stuur heen kijk je uit op een luxe ‘klokkenwinkel’. Rechts: bediening van transmissie, retarder en motorrem. De middenconsole is overzichtelijk en verkeerd inschakelen van de sperren behoort tot het verleden.
Cabine
De G450 beschikte over een lange dagcabine met hoog dak, de zogenaamde CG17N. Deze cabine is ook leverbaar met laag dak en als korte dagcabine. Maar ook slaapcabines met drie dakvarianten zijn leverbaar. De door ons gereden 1.830 mm lange dagcabine beschikt over vier opstaptreden, waarvan de onderste flexibel is opgehangen. In de praktijk zal men deze meestal overslaan omdat die net te laag hangt. Bij voorwielaangedreven voertuigen zal deze wel tot zijn recht komen.
De cabine beschikt over een motortunnel van 325 mm en voor de stoelen is een stahoogte van 1,8 meter ter beschikking. Het luxe dashboard is zeer overzichtelijk en van Scania bekend, beschikt het stuurwiel over een groot verstelbereik. Boven het dashboard zijn meerdere kastjes voorzien van klepjes.
Achter de stoelen bevinden zich twee opbergvakken, waarbij het vak aan de rechterzijde ook van buitenaf bereikbaar is. Bij het linker vak is dit niet mogelijk omdat aan de buitenzijde een trede is bevestigd om van de cabine naar de opbouw te kunnen stappen. Tegen de achterwand zijn twee ‘rails’ gemonteerd, waar men van alles aan kan monteren en ophangen, zoals jassen, helmen en een speciale XT rugzak. Zeer praktisch dus!
Ook in de cabine zijn kenmerken van de XT terug te vinden. Zo is het dashboard van harder materiaal gemaakt en kan dus tegen een stootje. Op de vloer vinden we rubberen matten terug, een luchtpistool, XT-logo in de stoelen en plek voor extra schakelaars op het dashboard.
Net als de G450 XT wordt ook de Hyundai HL970 van Leenaerts Born aangedreven door een Scania krachtbron.
Aandrijflijn
Bij Scania is men terecht trots op haar aandrijflijn, want als één van de weinige fabrikanten wordt deze volledig in eigen huis geproduceerd! De 13-liter DC13 148 motor levert zijn 450 pk bij 1.900 t/min. Het maximumkoppel van 2.350 Nm is tussen 1.000 en 1.300 t/min beschikbaar. Alle Scania motoren, uitgezonderd de 730 pk V8, zijn SCR-only. Aan de 13-liter motor is een geautomatiseerde GRSO905R Opticruise transmissie gekoppeld met twaalf versnellingen en twee kruipversnellingen.
Voor specifiek werk, waarbij op de millimeter nauwkeurig gerangeerd moet worden, is er nog een koppelingspedaal aanwezig. Scania noemt dit ‘Clutch on demand’. Zelf ervaarden we dat men dit in de praktijk eigenlijk helemaal niet nodig heeft. De Opticruise van Scania luistert geweldig goed naar het gaspedaal, hiermee doet het voertuig exact wat de chauffeur wilt. De elfde versnelling is een directe overbrenging en de twaalfde is een overdrive.
De Opticruise kan in drie standen gereden worden: economisch, standaard en off-road, waarbij in die laatste stand bij een hoger toerental vliegensvlug geschakeld wordt. Het vermogen en de snelheid worden door twee 10,5-tons Scania naafreductieassen op de weg overgebracht, die net als beide 7,5-tons assen parabool geveerd zijn. Naast schijfremmen rondom beschikt de G450 over een automatische motorrem met een vermogen van maximaal 256 kW en een retarder van 500 kW/4.100 Nm.
Nico v.d. Klugt (l) en Johan Akkermans van Scania Benelux bij de XT.
Bij 80 km/u draait de motor slechts 1.200 toeren en is toch het maximumkoppel beschikbaar. Dat de volledige trekkracht al beschikbaar is bij lage toeren, is goed merkbaar bij het rijden in het terrein. De transmissie zal niet snel een andere versnelling kiezen, omdat er ruim voldoende vermogen beschikbaar is.
Tijdens onze rit met de 8×4 hebben we meermaals gebruik gemaakt van de ‘Downhill speed control’. Deze werkt zeer eenvoudig; je rijd een helling af, tikt even aan het rempedaal en de snelheid wordt automatisch vast gehouden, bijremmen doet de Scania automatisch. Ook het geladen wegrijden op een helling is voor de XT een makkie. De truck verhoogt zelf het toerental als die bergopwaarts staat, zodat er ruim voldoende vermogen beschikbaar is.
Opbouw
Omdat de gereden uitvoering vooral bedoeld was voor de Duitse markt, is deze voorzien van een driezijdig kippende Meiller kipper. De opbouw wordt bij Meiller ‘aan de lopende band’ gemaakt en is dus geen nicheproduct, zoals wij kippers kennen in de Benelux. Aan de linkerzijde beschikt de opbouw over ‘Bordmatik’, een hydraulisch neerklapbare klep. Niet alleen handig bij het opzij kippen, maar ook om bijvoorbeeld pallets te laden. Aan de rechterzijde is een bovenscharnierende klep gemonteerd, net als aan de achterzijde.
Achter de opklapbare nummerplaat zit een 40-tons trekoog verstopt.
Achter de cabine zijn een compacte uitlaat en hoge luchtinlaat geplaatst.
Een mooi detail is de afstandsbediening ‘i.s.a.r.’ die op deze kipper gemonteerd is. Deze is bevestigd in een houder tegen de A-stijl in de cabine. Hiermee is het mogelijk om naast de kipper, ook de hydraulische zijklep, het toerental en de motor aan/uit te bedienen. Verdere details zijn vooral de uitklapbare sjorogen en de volledige eigen Meiller hydrauliek. Niet alleen de kipcilinders maar ook het ventielenblok komt uit eigen productie.
Voor de Nederlandse markt beschikt Scania over een breed programma aan voertuigen, die alleen af-fabriek leverbaar zijn. Populair zijn de laatste jaren vooral de 10×4*6 chassis’, een standaard 8×4 chassis dat aan de achterzijde voorzien is van een luchtgeveerde, elektro-hydraulisch gestuurde hefbare sleepas. Dit chassis is in combinatie met twee 10-tons voorassen goed voor een totaalgewicht van 47 ton. Na de opbouw van een kipper blijft er (afhankelijk van de gekozen uitvoering) nog een netto laadvermogen van bijna 30 ton over. Hiermee is deze uitvoering een directe concurrent voor de dure (omgebouwde) widespread chassis’, die niet veel méér mogen transporteren.
De driezijdige Meiller kipper met links een hydraulische klep laat zich ook eenvoudig bedienen op afstand.
Scania Nederland
Breda
T +31 (0)76 525 40 00
Scania Belgium
Neder-over-Heembeek (B)
T +32 (0)2 264 02 11